Czym jest Szkatuła? Można się było przekonać 9 września w naszej bibliotece – najpierw podczas krótkiej opowieści o jej twórcy, później przeglądając jej zawartość. Spotkanie odbywało się w ramach Sieradzkiego Festiwalu Literackiego CZyTAKI 2021.
Nie sposób opowiedzieć w dwóch zdaniach o tym, czym jest Szkatuła. Może najlepszą definicję podał Rafał Orlewski w wierszu „Szkatuła”, kiedy napisał
[…] Człowiek zostawia ślady
a z sobą zabiera obrazy miejsca,
które pamięć namalowała.
Sprawdza się to w Sieradzu i za to mu chwała.
Ale czas nie jest stały, płynie tu i teraz.
Jak Dziś zatrzymać, żeby znali je potomni?
Czyni to twórca księgi.
SZKATUŁA to pomnik.
I rzeczywiście, Szkatuła Piórem Rzeźbiona jest w pewnym sensie pomnikiem – hołdem, jaki Jan Matusiak złożył swojemu ukochanemu miastu i ludziom z nim związanym. Szkatuła nie jest jednak jedynie księgą z wpisami, serdecznymi życzeniami, czy podziękowaniami za gościnność. To zbiór niemal tysiąca teczek wypełnionych wycinkami prasowymi, fotografiami, dokumentami i wieloma różnymi, czasem zaskakującymi pamiątkami. Część Pan Jan zbierał sam, część otrzymywał od swoich gości.
Spotkanie podzielone było na dwie części: w ogrodzie opowieść o twórcy Szkatuły i wystawę w Sali konferencyjnej.
Jan Matusiak urodził się w 1928 roku, w budynku uważanym za najstarszy zabytek budownictwa świeckiego w Sieradzu. Chodzi o tzw. kamienicę pojagiellońską, w której od 1947 roku mieści się Muzeum Okręgowe w Sieradzu. Czy to wpłynęło na zainteresowania pana Jana? Kto wie? Całe życie zawodowe związał z sieradzkim magistratem, ale nie był jedynie urzędnikiem. Planował, podsuwał pomysły, organizował, pomagał, wspierał, działał – zawsze w centrum życia kulturalno-społecznego Sieradza, jednocześnie skromny i cichy. Jak opowiadała córka Janina Czernow w książce „By czas nie zatarł…”, wydanej przez Fundację Wspierania Kultury Miasta Sieradza – „tata codziennie odrabiał lekcję z Sieradza”.
W 1978 roku, po przejściu na emeryturę, narodziło się dzieło jego życia – „Szkatuła Piórem Rzeźbiona”. To coś, czego nie ma w żadnym innym mieście. Czym właściwie jest? To zbiór teczek, w których znajdują się wycinki prasowe, zdjęcia, dokumenty, fotografie i nie tylko. Całość to niemal 900 nazwisk osób, które miały wpływ na życie gospodarcze, polityczne, społeczne, religijne i kulturalne, które tworzyły to miasto. Są tam również teczki gości odwiedzających Sieradz.
Na prezentującej zaledwie ułamek zbiorów, wystawie można się było przekonać jak ogromną ilość dokumentów zgromadził przez niemal trzydzieści lat Pan Jan. Dzięki nim udało się niektórym gościom wrócić do czasów dzieciństwa i młodości, czy odnaleźć informacje o przyjaciołach i znajomych.
Wystawa będzie czynna do 13 września, ale Szkatuła Piórem Rzeźbiona Jana Matusiaka jest dostępna w czytelni biblioteki. Zachęcamy do przeglądania jej zawartości, ponieważ tego, co w niej jest nie ma w internecie, w zasobach innych instytucji, czy prywatnych zbiorach. Postaramy się prezentować skarby Szkatuły podczas cyklicznych spotkań.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz