12 lipca - Światowy Dzień Kebaba

Kebab uznaje się za tradycyjne danie tureckie, a sama jego nazwa odnosi się do co najmniej dwudziestu odmian tej potrawy. W Polsce mówiąc "kebab" najczęściej mamy na myśli odpowiednio przyprawione mięso wołowe, baranie lub drobiowe, skrawane z pionowego rożna, podawane z surówką warzywną, sosem oraz niekiedy z serem.

Potrawa, która dziś znana jest powszechnie jako kebab, sprzedawana w lokalach gastronomicznych, ma jednak o wiele krótszą historię. Za pomysłodawcę kebabowego street foodu uważa się Turka Kadira Nurmana, Na początku lat 70. XX wieku otworzył w Berlinie (obok Dworca ZOO) lokal z kebabem. Samodzielnie zbudował pionowy ruszt do opiekania mięsa i zaczął sprzedawać kanapki z mięsem baranim i sałatką. Potrawa szybko zyskała uznanie, a dziś Berlin wielu osobom kojarzy się właśnie z najlepszymi kebabami. Co ciekawe, Nurman nie opatentował pomysłu urządzenia i potrawy ponieważ chciał, by jego rodacy również zarabiali na przyrządzaniu kebabów. W 2001 roku został za to uhonorowany przez Stowarzyszenie Producentów tureckich Doner. 

W Polsce pierwsze kebaby sprzedawano w latach 70. w Sopocie, jednak na dobre spopularyzowane zostały w latach 90. Dziś szacuje się, że aż w jednej trzeciej lokali gastronomicznych w naszym kraju można zamówić smażone mięso w bułce. Rodzimy bigos czy żurek zostają daleko w tyle. 

Kebab doczekał się wielu wariacji, można go spożywać w bułce, w naleśniku, na talerzu z frytkami i na sto innych najróżniejszych sposobów. To efekt globalizacji tej potrawy, dziś każdy przyrządza ją „po swojemu”. Warto jednak przybliżyć tradycyjne, najbardziej znane, oprócz doner kebaba, jego rodzaje:

- Adana kebab: Ostra i pikantna potrawa, za sprawą odpowiednio doprawionego mięsa mielonego, pieczonego na szpikulcu. Zazwyczaj podaje się je z cebulą, pietruszką i pidą. Nazwa pochodzi od tureckiego miasta Adana. 

- Urfa kebab: Wariacja Adana kebab, tutaj jednak najważniejszym dodatkiem jest czarna papryczka chili, pochodząca z okolic Urfy. 

- Iskender kebab: Mięso pokrojone w cienkie plasterki układa się na pieczywie i jogurcie, następnie polewa sosem pomidorowym i roztopionym masłem. Dodatkowo podaje się go z grillowanymi warzywami. 

- Shish kebab: To danie oparte na szaszłykach („shish” w języku ormiańskim oznacza właśnie szaszłyka) z kawałków mięsa pokrojonych w grubą kostkę. Bardzo popularne w Armenii, Iranie i Izraelu.

Średnio jeden kebab to około 900 kalorii, więc jest to treściwe danie. Zbyt częste raczenie się smażonym mięsem w bułce, z dodatkami warzyw i sosu, odbije się na wadze. Mimo wszystko składniki kebabu dostarczają nam kwas foliowy, żelazo czy witaminy B1 i E.